Španjola - Gornji grad

Tvrđava nazvana Španjola od strane lokalnog stanovništva iako se u najvećem broju dokumenata ona naziva Gornji grad. Zadržala je svoje ime i danas, premda su je Turci ponovo gradili oko 1539. - 1548. godine, na mjestu gde su je izgradili Španci nakratko osvojivši grad 1538. - 1539. godine.

Flota španskog admirala Andrea Dorije iznenada je stigla pod Herceg Novi juna 1538. godine. Sjutradan su Turci predali grad Špancima, koji su tu ostavili posadu od 6 000 ljudi. Uočivši značaj utvrđenja koje dominira gradom na najvišoj koti, Španci su odmah započevi popravku bedema i tog utvrđenja. Samo devet mjeseci kasnije, u julu 1539. godine, turski admiral Hajredin Barbarosa sa ogromnom flotom osvaja grad, posle duge i teške borbe.
Tvrđava je zajedno sa Bokom 1687. godine bila pod Mletačkom vlašću sve do propasti Republike 1797. godine. U tom periodu je na bakrorezima označena kao Fortezza superiore, ili F. di Gornigrad u Koronelija (1687) odnosno kao Castello u Mortiera (XVIII vek).

Tvrđava je odigrala zapaženu ulogu o odbrani Herceg Novog od Napoleonovih trupa 1806 godine kada je došlo do borbe u dolini Igala, gdje je bilo četiri hiljade Ruskih vojnika i kada su dejstvovali ruski topovi sa Španjole. U toku dvodnevnih borbi Francuzi su stigli do Starog grada i Španjole u koju se se povukle kombinovane Crnogorsko-Ruske trupe, ali nisu mogli da ih osvoje.
Glavni ulaz na istočnoj strani obezbijeđen je spoljašnjim zidom, dok je južna strana, prema moru, dograđivana i prilagođavana novim fortifikacijskim zahtevima za vreme mletačke vladavine, na zapadnom dijelu sačuvan je turski opus i djelovi džamije. Španjola je uvijek imala svojstvo utvrđenja vojnog karaktera, sve do početka 20. veka. U drugom svetskom ratu, neko je vrijeme bila zatvor.
Postoji pretpostavka da je Španjola podzemnim tunelom bila povezana sa Donjim gradom,
današnjim Starim gradom